Frank Capra
فرانک کاپْرا (به انگلیسی: Frank Capra) (۱۸ مه ۱۸۹۷ – ۳ سپتامبر ۱۹۹۱)، کارگردان سرشناس ایتالیایی-آمریکایی و در کنار فیلمسازانی مثل جان فورد و هاوارد هاکس، از مهمترین فیلمسازان دوران طلایی سینمای هالیوود پیش از جنگ جهانی دوم بود.
فرانک کاپرا سینماگری است که رویاهای زندگی آمریکایی را به بهترین شکل ممکن بر پرده نقرهای به تصویر کشید. وی بیشتر به خاطر کمدیهای اجتماعی پراحساسش شهرت دارد؛ ولی در کارنامه ۴۰ سالهاش انواع فیلمها را میتوان یافت.
کاپرا با سه اسکار بهترین کارگردانی همراه با ویلیام وایلر و پس از جان فورد (با چهار اسکار کارگردانی) جزء رکوردداران است.
زندگینامه
وی زادهٔ سیسیل در ایتالیا است و در شش سالگی به همراه خانوادهٔ خود به آمریکا مهاجرت کرد. کاپرا ابتدا به کارهای مختلفی در سینما دست زد. اولین تجربه مهم وی در هالیوود، نوشتن فیلمنامه در استودیو مک سنت در دهه ی ۲۰ می باشد. در سال ۱۹۲۶ برای اولین بار در مقام کارگردانی قرار گرفت و فیلم ولگرد، ولگرد، ولگرد را با بازی هری لنگدون ساخت. این فیلم با معرفی جوان کرافورد هنرپیشه بزرگ سینمای کلاسیک نیز همراه بود. همکاری بین کاپرا و لنگدون با دو فیلم دیگر به نامهای مرد قوی (۱۹۲۶)، و زیرشلواری دراز (۱۹۲۷) ادامه یافت. این سه فیلم از بهترین فیلمهای هری لنگدون می باشند. در سال ۱۹۲۸ کاپرا برای اولین بار در مقام تهیه کننده نیز قرار گرفت و کمدی صامت این چیز معین را با بازی ویولا دانا ساخت.
پس از این دوره مسیر زندگی کاپرا با پیوستن به کمپانی کلمبیا تغییر اساسی پیدا کرد و وی در سال ۱۹۳۴ با کمدی بی نظیر در یک شب اتفاق افتاد توانست جایزه اسکار را دریافت کند. (این فیلم برای اولین بار در تاریخ سینما جایزه “۵ بزرگ” را بدست آورد). در آقای دیدز به شهر می رود و خرمن تصادفی او باز هم تصویری فاتحانه و ایدهآلیستی از جامعه آمریکا به نمایش می گذارد و با آقای اسمیت به واشنگتن می رود یک بار دیگر اثری ستودنی را خلق می کند.
پس از خلق تعداد زیادی از شاهکارهای تحسین برانگیز سینمای کلاسیک توسط وی در دهه ۳۰ و همچنین بردن سه اسکار کارگردانی برای فیلمهای در یک شب اتفاق افتاد، آقای دیدز به شهر می رود و نمیتوانی این را با خودت ببری، او نیز همچون دیگر کارگردانهای بزرگ سینمای آمریکا به جبهه های جنگ جهانی رفت تا فیلمهای مستند از جنگ تهیه کند. از جمله این مستندها پیشدرآمدی یر جنگ (۱۹۴۳) و مجموعه کارهای ما چرا می جنگیم است. کاپرا در خلال جنگ تصمیم به ساخت آرسنیک و تور کهنه (۱۹۴۴) با بازی کری گرانت می گیرد. این فیلم یکی از شاهکارهای کمدی سیاه در تاریخ سینما و فیلمی تاثیر گذار در کارنامه کاپرا می باشد. اما بیشتر کاپرا را با چه زندگی محشری می شناسند که او در سال ۱۹۴۶ آن را ساخت و اکنون با گذشت بیش از شصت سال از زمان ساختش به یکی از محبوب ترین فیلمها نزد سینما دوستان آمریکایی و مردم جهان بدل گردیده است. این فیلم توسط مؤسسه فیلم آمریکا به عنوان امید بخش ترین فیلم تاریخ سینما انتخاب شدهاست.[۱] کاپرا پس از چه زندگی محشری که در آن سال با شکست تجاری مواجه گشت تنها ۹ فیلم دیگر ساخت که دو تای آنها نیز بازسازی فیلمهای سابق خود بود. جیب بر شگفت انگیز (۱۹۶۱) با بازی بت دیویس و گلن فورد (بازسازی فیلم بانویی برای یک روز ۱۹۳۳ ساخته خودش) آخرین ساخته این استاد هنر سینما می باشد.
کاپرا در ۳ سپتامبر ۱۹۹۱ در سن ۹۴ سالگی درگذشت.
فیلمشناسی
مشهورترین فیلمهای فرانک کاپرا عبارتاند از:
- ۱۹۴۶ – چه زندگی شگفتانگیزی (به انگلیسی: It’s a Wonderful Life)
- ۱۹۴۴ – آرسنیک و تور کهنه
- ۱۹۳۹ – آقای اسمیت به واشینگتن میرود (به انگلیسی: Mr. Smith Goes to Washington)
- ۱۹۳۸ – نمیتوانی این را با خودت ببری (به انگلیسی: You Can’t Take It with You)
- ۱۹۳۶ – آقای دیدز به شهر میرود (به انگلیسی: Mr. Deeds Goes to Town)
- ۱۹۳۴ – در یک شب اتفاق افتاد (به انگلیسی: It Happened One Night)
- ۱۹۳۰ – تحت هر شرایطی (به انگلیسی: Rain or Shine)
جوایز گلدن گلوب
- برنده بهترین کارگردانی در چهارمین دوره – ۱۹۴۶